समकालीन जागतिक वर्ग 12 MCQs मध्ये सुरक्षा: राज्यशास्त्राचे विद्यार्थी आणि देशाचे सुज्ञ आणि जबाबदार नागरिक म्हणून, आपल्या सर्वांना समकालीन जागतिक राजकारणाबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे. हा लेख समकालीन जागतिक राजकारणावरील 12वीच्या NCERT पुस्तकातील धडा 5 – सिक्युरिटी इन द कंटेम्पररी वर्ल्डच्या पुनरावृत्तीसाठी तयार केलेल्या MCQ ची सर्वसमावेशक यादी प्रदान करतो. PDF डाउनलोड करण्यासाठी देखील उपलब्ध आहे. PDF डाउनलोड करण्यासाठी लेखाच्या शेवटी दिलेल्या लिंकवर क्लिक करा.
Ch 5 वर 10 MCQ – समकालीन जगात सुरक्षा
इयत्ता 12वीच्या NCERT पुस्तकातील धडा 5 – समकालीन जगामध्ये सुरक्षा – समकालीन जागतिक राजकारण यावर आधारित 10 बहु-निवडक प्रश्न आहेत:
1. धडा 5 मध्ये चर्चा केल्याप्रमाणे, सुरक्षितता अभ्यासाची प्राथमिक चिंता काय आहे?
अ) आर्थिक विकास
ब) लष्करी रणनीती
क) मानवी सुरक्षा
ड) अंतराळ शोध
2. खालीलपैकी कोणते पारंपारिक सुरक्षा धोक्यांचे उदाहरण आहे?
अ) सायबर हल्ले
ब) हवामान बदल
क) दहशतवाद
ड) आर्थिक असमानता
3. NATO (North Atlantic Treaty Organisation) सारख्या लष्करी युतीची प्राथमिक भूमिका काय आहे?
अ) आर्थिक सहकार्याला प्रोत्साहन देणे
ब) जागतिक आरोग्य संकटांना संबोधित करणे
क) बाह्य आक्रमणाविरूद्ध सामूहिक बचाव आणि प्रतिबंध
ड) मानवतावादी मदत प्रदान करणे
4. डिटेरेन्सीची केंद्रीय संकल्पना काय आहे?
अ) अण्वस्त्रांचा प्रसार रोखणे
ब) प्रादेशिक विस्तारासाठी लष्करी बळाचा वापर
क) प्रतिशोधाच्या भीतीने शत्रूला प्रतिकूल कृती करण्यापासून परावृत्त करणे
ड) आंतरराष्ट्रीय व्यापार करारांना प्रोत्साहन देणे
5. कोणत्या आंतरराष्ट्रीय कराराचा उद्देश अण्वस्त्रांचा प्रसार रोखणे आणि नि:शस्त्रीकरणाला चालना देणे आहे?
अ) जिनिव्हा अधिवेशने
ब) जैविक शस्त्रे अधिवेशन
क) क्योटो प्रोटोकॉल
डी) केमिकल वेपन्स कन्व्हेन्शन (CWC)
6. सर्वसमावेशक आण्विक-चाचणी-बंदी करार (CTBT) चे प्राथमिक उद्दिष्ट काय आहे?
अ) नागरी उद्देशांसाठी अणुऊर्जेच्या वापरावर बंदी घालणे
ब) युद्धात अण्वस्त्रांच्या वापरावर बंदी घालणे
क) नागरी आणि लष्करी दोन्ही हेतूंसाठी सर्व अणु चाचणीवर बंदी घालणे
ड) अणुऊर्जा संशोधनाला चालना देणे
7. अध्याय 5 नुसार, जागतिक दहशतवादाच्या संदर्भात मुख्य चिंता काय आहे?
अ) दहशतवाद्यांविरुद्ध लष्करी बळाचा वापर
ब) अतिरेकी विचारधारा आणि हिंसेचा प्रसार
क) नैसर्गिक स्त्रोतांचे नियंत्रण
डी) आंतरराष्ट्रीय व्यापाराचे नियमन
8. धड्यात चर्चा केल्याप्रमाणे शांतता मोहिमेचा प्राथमिक उद्देश काय आहे?
अ) आक्रमक राष्ट्रांविरुद्ध सशस्त्र लढाईत सहभागी होणे
ब) संघर्षाच्या वेळी मानवतावादी मदत पुरवणे
C) संघर्षाच्या प्रदेशात शांतता आणि सुरक्षितता राखण्यासाठी
ड) युद्धग्रस्त देशांमध्ये आर्थिक विकासाला चालना देण्यासाठी
9. __________ म्हणजे राजकीय हिंसाचाराचा संदर्भ आहे जो मुद्दाम आणि स्वैरपणे नागरीकांना लक्ष्य करतो.
अ) दहशतवाद
ब) धमकी
क) हल्ला
ड) वरीलपैकी काहीही नाही
10. धडा 5 मध्ये चर्चा केल्याप्रमाणे कोणती संकल्पना हिंसा, असुरक्षितता आणि मानवी हक्कांच्या उल्लंघनापासून व्यक्तींच्या संरक्षणावर भर देते?
अ) प्रतिबंध
ब) मानवी सुरक्षा
क) सामूहिक संरक्षण
डी) लष्करी युती
हेही वाचा – सुधारित अभ्यासक्रमातून (२०२३ – २०२४) इतिहास इयत्ता ११ एनसीईआरटीसाठी सीबीएसई अध्यायनिहाय एमसीक्यू
हेही वाचा – सुधारित अभ्यासक्रमातून (2023 – 2024) राजकीय सिद्धांत, राज्यशास्त्र इयत्ता 11 NCERT साठी CBSE अध्यायनिहाय MCQ
उत्तर की:
- ब) लष्करी रणनीती
- क) दहशतवाद
- क) बाह्य आक्रमणाविरूद्ध सामूहिक बचाव आणि प्रतिबंध
- क) प्रतिशोधाच्या भीतीने शत्रूला प्रतिकूल कृती करण्यापासून परावृत्त करणे
- ब) जैविक शस्त्रे अधिवेशन
- क) नागरी आणि लष्करी दोन्ही हेतूंसाठी सर्व अणु चाचणीवर बंदी घालणे
- ब) अतिरेकी विचारधारा आणि हिंसेचा प्रसार
- C) संघर्षाच्या प्रदेशात शांतता आणि सुरक्षितता राखण्यासाठी
- अ) दहशतवाद
- ब) मानवी सुरक्षा