उत्तर प्रदेशचे माजी राज्यपाल राम नाईक. (फाइल फोटो)
उत्तर प्रदेशचे माजी राज्यपाल राम नाईक हे भारतीय राजकारणातील स्पष्टवक्ते नेते आहेत. नाईक यांना पद्मभूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. आपल्या प्रदीर्घ सामाजिक व राजकीय कारकिर्दीत त्यांनी जनतेच्या समस्यांना प्राधान्य दिले. त्यांच्या कार्यशैलीमुळे सक्रिय राजकारणापासून दूर असतानाही राम नाईक लोकांच्या मनात घर करून राहिले आहेत.
जवळपास चार दशके सक्रिय राजकारणात राहिल्यानंतर त्यांनी 2014 मध्ये उत्तर प्रदेशचे राज्यपाल म्हणून शपथ घेतली. 2019 पर्यंत ते या पदावर होते. मात्र, त्यानंतर त्यांनी सक्रिय राजकारणात परतण्याची घोषणाही केली.
राम नाईक यांचे शिक्षण
माजी राज्यपाल राम नाईक यांचा जन्म 16 एप्रिल 1934 रोजी सांगली, महाराष्ट्र येथे झाला. त्यांचे सुरुवातीचे शिक्षण जिल्ह्यातील आटपाडी गावात झाले. त्यानंतर 1954 मध्ये पुण्याच्या कॉमर्स कॉलेजमधून बी.कॉम.ची पदवी घेतली. त्यांनी १९५८ मध्ये मुंबईतील किशनचंद चेलाराम पदवी महाविद्यालयातून एलएलबीमध्ये पदव्युत्तर शिक्षण घेतले. यानंतर त्यांनी महालेखापाल कार्यालयात अप्पर डिव्हिजन लिपिक म्हणून काम सुरू केले. पुढे त्यांची पदोन्नती झाली आणि 1969 पर्यंत ते कंपनी सेक्रेटरी आणि मॅनेजमेंट कन्सल्टंट या पदावर पोहोचले.
राजकीय प्रवास
राम नाईक लहानपणापासूनच राष्ट्रीय स्वयंसेवक (आरएसएस)शी संबंधित होते. त्यांनी 1964 मध्ये भारतीय जनसंघातून राजकीय कारकिर्दीला सुरुवात केली. मात्र, 1978 मध्ये ते बोरिवलीतून आमदार म्हणून निवडून आले आणि सलग तीन वेळा महाराष्ट्र विधानसभेत पोहोचले. यानंतर त्यांनी 1980 ते 1986 पर्यंत भाजपचे मुंबई अध्यक्षपद भूषवले. त्यानंतर पक्षाने त्यांना महाराष्ट्राचे उपाध्यक्ष केले.
1989 मध्ये त्यांनी भाजपच्या तिकिटावर पहिली लोकसभा निवडणूक लढवली आणि जिंकली. 1991 आणि 1999 मध्येही त्यांनी बाजी मारली होती. यानंतर पक्षात त्यांचा दर्जा वाढला. राम नाईक हे अटलबिहारी सरकारमध्ये तेल आणि नैसर्गिक वायू मंत्री होते.
अभिनेता गोविंदा निवडणुकीत पराभूत झाला
मात्र, 2004 च्या लोकसभा निवडणुकीत राम नाईक यांचा अभिनेता गोविंदा यांनी मुंबई उत्तर मतदारसंघातून पराभव केला होता. या पराभवाचा त्यांना आयुष्यभर पश्चाताप झाला, ज्याचा उल्लेख त्यांनी त्यांच्या पुस्तकातही केला आहे. नऊ वर्षांनंतर 2013 मध्ये ते लोकसभा निवडणुकीतून निवृत्त झाले. नंतर राम नाईक यांना उत्तर प्रदेशचे राज्यपाल करण्यात आले.