वृद्धांचे समाजातील योगदान अधोरेखित करण्यासाठी दरवर्षी २१ ऑगस्ट रोजी जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिन पाळला जातो. हा दिवस ६० वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकांना भेडसावणाऱ्या समस्यांवर आणि त्यांचे जीवन सुकर करण्यासाठी काय केले जाऊ शकते यावर लक्ष केंद्रित करतो.
वृद्धत्वामुळे ज्येष्ठ नागरिकांना मदतीची आणि विशेष काळजीची गरज असते. त्यांना वैद्यकीय उपचार आणि इतर खर्चासाठी आर्थिक मदतीचीही गरज आहे. या संदर्भात, ज्येष्ठ नागरिकांसाठी निवृत्तीनंतरच्या त्रासमुक्त जीवनासाठी पुरेशी बचत असणे महत्त्वाचे आहे. वृद्ध लोकांसाठी अनेक गुंतवणूक योजना उपलब्ध आहेत, ज्यात मुदत ठेवींचा समावेश आहे, ज्या आकर्षक दर आणि कर लाभ देतात.
या जागतिक ज्येष्ठ नागरिक दिनी, ज्येष्ठ नागरिकांसाठी उच्च व्याजदर देणार्या बचत साधनांच्या विस्तृत श्रेणीवर एक नजर टाकूया.
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी बचत योजनांचे व्याजदर
बँक एफडी: बँकांमधील मुदत ठेवी हा पैसा वाचवण्याचा आणि सातत्यपूर्ण परतावा मिळवण्याचा उत्तम मार्ग आहे. बहुतांश बँका ज्येष्ठ नागरिकांना ०.५ टक्के अतिरिक्त व्याज देतात. बहुतेक बँकांच्या मुदत ठेव योजना गुंतवणुकीच्या कालावधीनुसार गुंतवणूकदारांना 3 ते 7.25 टक्के व्याजदर देतात. वृद्ध लोकांसाठी, व्याज दर 3.5 ते 7.75 टक्के दरम्यान बदलतो. कर-बचत एफडीचा कार्यकाळ 5 वर्षांचा असतो आणि आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत वजावट देतात.
पोस्ट ऑफिस एफडी: पोस्ट ऑफिस एफडी 6.9 ते 7.5 टक्के दरम्यान व्याज दर देतात. पोस्ट ऑफिस टाइम डिपॉझिट स्कीम अंतर्गत 1 ते 5 वर्षांचा कालावधी असतो. गुंतवणुकीचा पर्याय कलम 80C अंतर्गत कर लाभ देखील प्रदान करतो.
सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी (PPF): PPF गुंतवणुकीवर वार्षिक 7.1 टक्के व्याजदर परतावा मिळतो. एका आर्थिक वर्षात किमान 500 रुपयांच्या ठेवी उघडल्या जाऊ शकतात. PPF 80C अंतर्गत कर लाभ प्रदान करते. ठेवीवर मिळणारे व्याज आयकर कायद्याच्या 10 नुसार करमुक्त आहे.
ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (SCSS): SCSS वृद्धांना ८.२ टक्के व्याज देते. पोस्ट ऑफिस स्मॉल सेव्हिंग्ज स्कीमचा कालावधी 5 वर्षांचा आहे आणि कलम 80C अंतर्गत कर कपातीसाठी पात्र आहे. योजनेवरील व्याज तिमाही दराने देय आहे. 55 ते 60 वर्षे वयोगटातील सेवानिवृत्त कर्मचारी आणि 50 वर्षांवरील सेवानिवृत्त कर्मचारी या गुंतवणुकीसाठी निवड करू शकतात जर त्यांनी सेवानिवृत्तीचे लाभ मिळण्याच्या एका महिन्याच्या आत या योजनेत प्रवेश केला.
या योजना ज्येष्ठ नागरिकांना निवृत्तीनंतर निश्चित परतावा आणि कमी जोखमीसह संपत्ती जमा करण्यास मदत करू शकतात. बँक मुदत ठेवींचा अपवाद वगळता, सर्व योजनांना सरकारचा पाठिंबा आहे. वृद्ध लोक देखील कर लाभ घेऊ शकतात.