पृथ्वीशिवाय इतर कोणत्या ग्रहांवर जीवसृष्टी आहे हे शोधण्याचा प्रयत्न जगातील अनेक देशांतील शास्त्रज्ञ करत आहेत. अनेक देशांनी मंगळावर रोबोट पाठवले आहेत आणि तिथल्या मातीवर संशोधन करत आहेत. त्यांचा प्रयत्न आहे की या ग्रहावर कधी जीवसृष्टी होती का? तसे असल्यास, तेथे कोण राहत होते? ते कोणत्याही प्रकारच्या प्राण्यांचे निवासस्थान होते की तेथे फक्त जीवाणू आणि विषाणू राहत होते? मात्र, इतक्या वर्षांच्या शोधानंतरही कोणताही मागमूस लागलेला नाही.
एका माहितीनुसार, असे म्हटले जाते की इजिप्शियन लोकांना या ग्रहाबद्दल ख्रिस्ताच्या जन्माच्या 1500 वर्षांपूर्वी माहिती होती. याशिवाय चिनी खगोलशास्त्रज्ञांनीही ख्रिस्तपूर्व चार शतके आधी मंगळाचा शोध लावला होता. पण 1964 मध्ये या ग्रहाचे छायाचित्र पहिल्यांदाच घेण्यात आले. त्यानंतर मरिनर 4 ने त्याचा फोटो क्लिक केला. 1976 मध्ये वायकिंग 1 मंगळावर उतरला. आजमितीस मंगळावर अमेरिकेचे दोन आणि चीनचे एक रोव्हर आहेत.
ही माहिती आतापर्यंत प्राप्त झाली आहे
मंगळावर अनेक वर्षांपासून संशोधन सुरू आहे. आतापर्यंतच्या तपासात असे समोर आले आहे की अब्जावधी वर्षांपूर्वी हा ग्रह पृथ्वीइतकाच उष्ण आणि दमट होता. या ग्रहावर सापडलेल्या काही खडकांच्या आधारे हे सांगण्यात आले आहे. एकदा हा ग्रह पृथ्वीसारखा हिरवागार होता. पण चार अब्ज वर्षांपूर्वी अचानक या ग्रहाचे तापमान कमी होऊ लागले. सौर वादळांमुळे त्यावरील ऑक्सिजन नष्ट होऊन पाण्याचे बाष्पीभवन झाले. अशा रीतीने त्यावरचे जीवन संपले असावे असे म्हणतात. या व्यतिरिक्त आणखी एक सिद्धांत सांगते की कदाचित एक प्रचंड उल्का त्याच्यावर आदळली आणि हा ग्रह नष्ट झाला.
अनेक शास्त्रज्ञ या शोधात गुंतले आहेत
धुळीचे राक्षस आज जगतात
आजपर्यंत, या ग्रहावर जीवाणूंचा एकही ट्रेस सापडलेला नाही. रोव्हर तीस वर्षांपासून त्यावर जीवनाचा शोध घेत आहे. पण तो अयशस्वी ठरला. आज या ग्रहावर फक्त धुळीचे राक्षस राहतात. ते इकडे तिकडे फिरतात आणि कुठेही ढिगारा करतात. त्यांची उंची आठ किलोमीटरपर्यंत असू शकते आणि त्यांची रुंदी तीनशे मीटर आहे. मंगळावरील एक दिवस २४ तास ३९ मिनिटांचा असतो. म्हणजे पृथ्वीपेक्षा ३९ मिनिटे जास्त. याशिवाय येथील किमान तापमान -50 अंशांवर जाते. आता हे पाहणे बाकी आहे की कोणताही रोव्हर त्यावर जीवनाची पुष्टी करू शकतो की नाही?
,
Tags: अजब गजब, खाबरे हटके, विचित्र बातमी
प्रथम प्रकाशित: 29 सप्टेंबर 2023, 12:43 IST