भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने रविवारी सांगितले की, आदित्य-L1, देशाची पहिली सौर मोहीम, निरोगी आणि नाममात्र कार्यरत आहे.
“पहिली पृथ्वी-बाउंड युक्ती (EBN#1) ISTRAC, बेंगळुरू येथून यशस्वीरित्या पार पडली. नवीन कक्षा 245km x 22459 km आहे. पुढील युक्ती (EBN#2) 5 सप्टेंबर, 2023 रोजी सुमारे 03:00 वा. IST”, ISRO ने X वर पोस्ट केले, पूर्वी Twitter.
भारताचे पहिले सौर मिशन आदित्य-L1 शनिवारी श्रीहरिकोटा येथून यशस्वीरित्या प्रक्षेपित करण्यात आले. इस्रोने सांगितले की आदित्य-एल1 ही सूर्याचा अभ्यास करणारी पहिली अंतराळ-आधारित वेधशाळा आहे. 125 दिवसांत पृथ्वीपासून सुमारे 15 लाख किलोमीटरचा प्रवास केल्यानंतर, अंतराळयान सूर्याच्या सर्वात जवळ समजल्या जाणार्या लॅग्रेंज पॉइंट L1 भोवती प्रभामंडल कक्षेत ठेवले जाईल.
हे देखील वाचा: भारताच्या पहिल्या सौर मोहिमेतून इस्रोला काय साध्य करायचे आहे?
लॅग्रेंज पॉइंट म्हणजे काय?
इटालियन-फ्रेंच गणितज्ञ जोसेफ-लुईस लॅग्रेंज यांच्या नावावरून, पृथ्वी आणि सूर्य यांच्यामध्ये पाच लॅग्रेंज बिंदू आहेत जिथे एखादी छोटी वस्तू ठेवल्यास ती राहते.
या टप्प्यावर, पृथ्वी आणि सूर्य यांचे गुरुत्वाकर्षण खेचणे एखाद्या लहान वस्तूला त्यांच्याबरोबर फिरण्यासाठी आवश्यक असलेल्या केंद्राभिमुख बलाच्या बरोबरीचे असते.
हे देखील वाचा: तपशीलवार आदित्य-L1 सौर मोहिमेचे वेळापत्रक
ऑन-बोर्ड प्रोपल्शन वापरून अंतराळयान लॅग्रेंज L1 पॉइंटच्या दिशेने प्रक्षेपित केले जाईल जेणेकरून ते पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षणाच्या प्रभावातून बाहेर पडेल आणि L1 च्या दिशेने प्रवास करेल. नंतर, ते सूर्याजवळील L1 बिंदूभोवती मोठ्या हॅलो ऑर्बिटमध्ये टाकले जाईल.
आदित्य-L1 मोहिमेसाठी प्रक्षेपणापासून ते L1 पॉइंटपर्यंत पोहोचण्याचा एकूण कालावधी सुमारे चार महिन्यांचा असेल, असे इस्रोने म्हटले आहे.
सूर्याचा अभ्यास करण्याच्या कारणांचे स्पष्टीकरण देताना, इस्रोने सांगितले की ते विविध ऊर्जावान कण आणि चुंबकीय क्षेत्रांसह जवळजवळ सर्व तरंगलांबींमध्ये रेडिएशन उत्सर्जित करते.
पृथ्वीचे वातावरण तसेच त्याचे चुंबकीय क्षेत्र एक संरक्षक कवच म्हणून कार्य करते आणि हानिकारक तरंगलांबी विकिरणांना रोखते. अशा किरणोत्सर्गाचा शोध घेण्यासाठी अवकाशातून सौर अभ्यास केला जातो.
मिशनच्या प्रमुख उद्दिष्टांमध्ये कोरोनल हीटिंग आणि सोलर विंड प्रवेग समजून घेणे, कोरोनल मास इजेक्शन (CME) ची सुरुवात, पृथ्वीच्या जवळील अवकाशातील हवामान आणि सौर वारा वितरण यांचा समावेश आहे.
(पीटीआय इनपुटसह)