राष्ट्रीय महामार्ग असो किंवा कोणताही रुंद रस्ता, रस्त्याच्या मधोमध असलेल्या दुभाजकावर लहान रोपटे लावलेले तुम्ही पाहिलेच असेल. प्रदूषणापासून बचाव करण्यासाठी हे केले असावे असे आम्हाला वाटते. हे काही प्रमाणात खरेही आहे. पण प्रदूषण हे एकमेव कारण नाही. याचे खरे कारण तुम्हाला माहीत आहे का? हाच प्रश्न Quora या ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवर विचारण्यात आला. आम्हाला योग्य उत्तर कळवा.
सर्वप्रथम, जमिनीच्या मोठ्या भागावर काँक्रीट किंवा गिट्टीचे दगड टाकून जो रस्ता तयार केला जातो, तो पावसाचे पाणी जमिनीत मुरण्यापासून थांबवतो. ते कमी करण्यासाठी रुंद रस्त्यांच्या मधोमध रिकामी जागा टाकून त्यामध्ये झुडपे व झाडे लावली आहेत. आपल्या सर्वांना माहित आहे की वनस्पतींचा नैसर्गिक हिरवा रंग डोळ्यांना आणि मेंदूला थंडावा देतो, त्यामुळे वाहनचालकांना आराम मिळतो. त्यामुळेच बहुतांश लांब पल्ल्याच्या महामार्गांवर रस्त्यांच्या मधोमध हिरवीगार झाडे लावली जातात, जेणेकरून या रस्त्यावरून वाहन चालवणाऱ्यांच्या डोळ्यांना विसावा मिळेल. काळ्या दगडी रस्त्याच्या मधोमध हिरवळ दिसली की मन प्रसन्न राहते, असे संशोधनातून दिसून आले आहे.
दुसरे आणि सर्वात महत्वाचे कारण
दुसरे आणि महत्त्वाचे कारण म्हणजे अंधारात पलीकडून येणारे वाहन स्पष्टपणे समजणे सोपे नसते. महामार्गावर वाहने अतिशय वेगाने जात असल्याने त्यांच्या दिव्यांनी डोळे विस्फारणे कठीण होईल. कारण समोरच्या वाहनाचा प्रकाश थेट चालकाच्या डोळ्यावर पडला तर तो अतिशय तेजस्वी दिसतो, पण तो झाडांवर पडल्याने वाहनचालकांच्या डोळ्यांना फारच कमी नुकसान होते आणि मानसिक थकवाही कमी होतो. त्यामुळे अपघाताची शक्यता बऱ्याच अंशी कमी होते.
ध्वनी प्रदूषण रोखण्यासाठीही ते प्रभावी आहे
आणखी एक गोष्ट, महामार्गावर एवढी वाहने धावत आहेत की त्यातून उत्सर्जित होणारा कार्बन डायऑक्साइड संपूर्ण परिसरात प्रदूषण पसरवेल. पण रस्त्यांच्या मधोमध वाढणारी ही हिरवीगार झाडे कार्बन डायऑक्साइड शोषून घेतात आणि ऑक्सिजन सोडत असतात. त्यामुळे प्रदूषण कमी होते. यामुळेच जगात सर्वत्र झाडे लावली जातात. ध्वनी प्रदूषण रोखण्यासाठी देखील हे खूप प्रभावी आहे. दुसरे कारण तांत्रिक आहे. रुंदीकरण आवश्यक असताना लहान झाडे आणि झुडुपे कधीही काढली जाऊ शकतात. या ठिकाणी दिशादर्शक फलक लावले आहेत, जे अतिशय उपयुक्त आहेत.
,
प्रथम प्रकाशित: 15 नोव्हेंबर 2023, 16:21 IST
