महाराष्ट्रातील वायू प्रदूषण. (प्रतिकात्मक)
मुंबई शहर आणि उपनगरातील बदलत्या वातावरणामुळे हवेवरही विपरीत परिणाम होत आहेत. वायू प्रदूषणाच्या वाढत्या पातळीच्या पार्श्वभूमीवर बीएमसी आयुक्तांनी प्रशासकीय अधिकाऱ्यांची बैठक घेतली. यानंतर वाढत्या प्रदूषणावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी बुधवारपासून मार्गदर्शक सूचना जारी करण्यात आल्या आहेत.
मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केल्यानंतर बीएमसी आयुक्त इक्बाल सिंग चहल यांनी कडक सूचना दिल्या. या मार्गदर्शक तत्त्वाचे सर्व परिस्थितीत पालन करावे, अन्यथा कठोर कारवाई करण्यात येईल, असे त्यांनी सांगितले.
हेही वाचा: ‘बिअरची विक्री का कमी झाली…’ महाराष्ट्र सरकार चिंतेत
मार्गदर्शक तत्त्वांचे मुख्य मुद्दे
- 70 मीटरपेक्षा जास्त उंचीची इमारत बांधायची असेल तर ती 35 फूट उंचीच्या टिनपत्र्यांनी झाकून ठेवावी लागेल.
- एक एकरपेक्षा जास्त बांधकामासाठी इमारतीला ३५ फूट उंचीचे टिनपत्रे झाकावे लागतील, यापेक्षा कमी जागेत काम करायचे असल्यास २५ फूट उंचीच्या टिनपत्रांनी इमारत झाकून ठेवावी लागेल. उंची
- इमारतींचे बांधकाम सुरू असल्यास ते हिरवे कापड, ताग किंवा ताडपत्रीने झाकणे बंधनकारक आहे.
- बांधकाम पाडण्यापूर्वी ते सर्वत्र हिरवे कापड, तागपत्र किंवा ताडपत्रीने झाकून ठेवावे लागेल.
- बांधकाम सुरू असताना, वेळोवेळी पाणी शिंपडणे बंधनकारक असावे.
- बांधकाम साहित्यावर वेळोवेळी पाणी फवारणी करणे देखील आवश्यक आहे.
- बांधकाम साहित्य वाहून नेत असताना ते पूर्णपणे झाकलेले असावे.
- बांधकामाच्या ठिकाणी सीसीटीव्ही आवश्यक, वाहनांच्या स्वच्छतेकडेही लक्ष द्यावे लागणार आहे.
- बांधकामाच्या ठिकाणी हवेचे प्रदूषण होणार नाही, याकडे लक्ष द्यावे लागेल.
- बांधकामाच्या ठिकाणी ग्राइंडिंग, कटिंग, ड्रिलिंग, सॉइंग आणि ट्रिमिंगची कामे मर्यादित जागांवर केली पाहिजेत.
- बांधकामाच्या ठिकाणी डेब्रिज टाकायचे असल्यास, त्याचे व्यवस्थापन बीएमसीच्या निर्देशानुसार असावे.
- बांधकाम साहित्याची वाहतूक करण्यासाठी वापरली जाणारी वाहने वेळोवेळी PUC केलेली असावीत.
- बीएमसीच्या पुलाचे काम किंवा इतर प्रकल्पांच्या ठिकाणी 25 फुटांपर्यंत बॅरिकेडिंग करावे.
- जमिनीवर सुरू असलेल्या मेट्रोचे काम २५ फूट उंचीपर्यंत बॅरिकेडिंगने झाकलेले असावे. बांधकाम करताना स्मॉग गन आणि वॉटर स्प्रिंकलरचा वापर करावा.
- हे सर्व प्रतिबंधात्मक उपाय SRA, MHADA, MIDC, MSRDC, MMRDA, BPT, विमानतळ प्राधिकरण, रेल्वे, खाजगी आणि सरकारी विभागांच्या सर्व प्रकल्पांसाठी अनिवार्य आहेत.
- रात्रीच्या वेळी टाकला जाणारा कचरा रोखण्यासाठी बीएमसीच्या सर्व सहाय्यक आयुक्तांची विशेष पथके तैनात करण्यात येणार आहेत.
- वायू प्रदूषण कमी करण्यासाठी सर्व विभागांच्या सहाय्यक आयुक्तांनी त्यांचे पथक तयार करावे. ज्यामध्ये बीएमसीचे दोन वॉर्ड इंजिनीअर, एक पोलीस कर्मचारी, एक मार्शल आणि एक वाहन होते.
- मोठ्या विभागांमध्ये 6 संघ
- मध्यम विभागातील 4 संघ
- लहान विभागात 2 संघ
- या विशेष पथकाने घटनास्थळी पोहोचून त्याची व्हिडिओग्राफी करावी. सूचनांचे पालन केले जात आहे की नाही ते तपासा. त्याचे पालन होत नसेल तर काम बंद करण्याची किंवा जागा सील करण्याची नोटीस द्या.
- ही मार्गदर्शक तत्त्वे जारी झाल्यानंतर १५ दिवसांत स्प्रिंकलर आणि ३० दिवसांत स्मॉग गन खरेदी करणे आवश्यक आहे. याचे सर्वांनी पालन करावे.
- नियमांचे पालन न करणाऱ्या अशा वाहनांवर आरटीओ आयुक्तांनी कारवाई करावी.
- महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळाने महिनाभर दररोज बीपीसीएल, एचपीसीएल, आरसीएफ, टाटा पॉवर आणि औद्योगिक क्षेत्रातील वायू प्रदूषणावर लक्ष ठेवून योग्य ती कारवाई करावी. बीएमसी शहराचे अतिरिक्त आयुक्त आणि पश्चिम उपनगरांच्या अतिरिक्त आयुक्तांना दैनंदिन अहवाल सादर करा.
- बांधकाम व्यावसायिक/बिल्डर यांनी ट्रॅकिंग सिस्टीम असलेली वाहने वापरावीत.
- कचरा रस्त्यावर पडणार नाही याची काळजी घ्यावी.
- वाहने रस्त्यावर येण्यापूर्वी त्यांची स्वच्छता करणे आवश्यक आहे.
- डम्पिंग ग्राऊंडवर किंवा उघड्यावर कुठेही कचरा जाळू नये. यावर पूर्ण बंदी असेल.